ABD doları, jeopolitik ve jeostratejik değişimlerin ortasında, enflasyondaki yavaşlama karşısında ABD Merkez Bankasının (Fed) bu yıl faiz indirimlerine başlayacağına dair beklentilerin artmasıyla Covid-19 salgınının başladığı 2020’den bu yana en kötü yılını yaşadı.
Diğer para birimlerinin geçen yıl dolar karşısındaki performanslarına bakıldığında ise sterlin 2023’te dolar karşısında yüzde 5,2 değer kazanarak 2017’den bu yana en büyük kazancını kaydetti.
Geçen yıla 104.31 seviyesinden başlayan dolar endeksi yılı 101,02 seviyesinden tamamladı. Endeks geçen yıl yüzde 2,16 değer kaybetti. Dünyanın en güçlü ekonomisi ABD’nin para birimi 2020’den bu yana yıllık bazda en sert düşüşünü kaydetti.
Türkiye’de ise dolar durdulamıyor. Dolar şu anda 29.8 seviyesinden işlem görüyor. Amerikan dolarının 2024 yılı sonanda 40 TL’yi bulması bekleniyor.
YÜZDE 5’İN ÜZERİNDE DEĞER KAZANMIŞTI
Dolar endeksi, 2020’de yüzde 6,09’luk düşüş kaydetmesinin ardından 2021’de yüzde 6,3 ve 2022’de yüzde 8,07 değer kazanmıştı. ABD dolarında geçen yıl yaşanan düşüşün büyük bir kısmı, enflasyondaki yavaşlama karşısında Fed’in bu yıl para politikasını gevşetmeye başlayacağına dair artan beklentiler sonucu geçen yılın dördüncü çeyreğinde gerçekleşti.
Doların düşüşü, Fed’in geçen yıl aralık ayındaki son Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında benimsediği “güvercin” ton ve 2024 için toplamda 75 baz puanlık faiz indirimi öngörmesinin ardından hızlandı.
Fed’in faiz indirimlerinin zamanlamasına ilişkin belirsizlikle dolar endeksi bu yılın başında yükseliş kaydetse de bankanın son toplantısına ait tutanakların faiz oranlarının beklenenden daha uzun süre yüksek kalabileceğinin sinyalini vermesi sonrası düşüş kaydetti.
Öte yandan, doların ticaret ve finansta hegemonyası, devam eden Rusya-Ukrayna krizi de dahil olmak üzere jeopolitik ve jeostratejik değişimler nedeniyle sorgulanması da dikkati çekiyor.
Özellikle ABD’nin Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar bazı ülkeleri dolara aşırı bağımlı olma konusunda temkinli hale getirirken, faiz oranlarının yükseldiği bir ortamda, güçlü bir dolar gelişmekte olan ülkeler için daha pahalı hale geldi ve bazılarını diğer para birimleriyle ticaret yapmaya yönlendirdi.
EURO VE STERLIN DOLAR KARŞISINDA DEĞER KAZANDI
Diğer para birimlerinin geçen yıl dolar karşısındaki performanslarına bakıldığında sterlin 2023’te dolar karşısında yüzde 5,2 değer kazanarak 2017’den bu yana en büyük kazancını kaydetti. Euro da 2 yıl art arda değer kaybı yaşadıktan sonra geçen yıl toparlandı ve dolar karşısında yüzde 3,1’lik kazanç elde etti.
